- Kamunikat.org
- Бібліятэка
- Кнігазборы
- Калекцыі
- Іншае
Найбольш ярка працэс фарміраваньня нацыянальнай самасьвядомасьці беларускага народу праявіўся ў часы паўстаньня ў Беларусі ў 1863 г. Яно выклікала ўздым рэвалюцыйнай публіцыстыкі, спрыяла зьяўленьню найбольш значных мастацкіх твораў. Сярод удзельнікаў паўстаньня знаходзіліся Вінцэнт Дунін—Марцінкевіч, Франьцішак Багушэвіч, Арцём Вярыга-Дарэўскі, Юльян Бакшанскі і іншыя. Паўстаньне дало магутны штуршок разьвіцьцю нацыянальнай самасьвядомасьці. У беларускую літаратуру прыйшлі нацыянальныя пісьменьнікі: Франьцішак Багушэвіч, Янка Лучына, Альгерд Абуховіч, Фэлікс Тапчэўскі, Адам Гурыновіч, Марыя Косіч. Але, бадай, самым яркім прадстаўніком рэвалюцыйнай дэмакратычнай думкі тагачаснай Беларусі быў Кастусь Каліноўскі. Яго «Мужыцкая праўда» — першая нелегальная газэта, што зьвярнулася непасрэдна да беларускага селяніна на яго мове, зьяўляецца сапраўдным узорам публіцыстыкі. (А. Белы, Вытокі нацыянальнай сьвядомасьці, фрагмэнт)