Адзінае на патрэбу

Бандарук Канстанцін


„Ойча наш...” - „Хай будзе воля твая...

...як у небе, так і на зямлі”. Згодна праваслаўнай тэалёгіі, Царква дзеліцца на пераможную — нябесную і ваяўнічую — зямную. Выканаўцамі волі Божай у небе зьяўляюцца анёлы. У Евангельлі гаворыцца: „Глядзіце, не пагарджайце ні адным з малых гэтых, бо кажу вам, што анёлы іх на небе заўсёды бачаць аблічча Айца Майго Нябеснага” (Мацьв. 18, 10). Гэта значыць, што анёлы стаяць перад Богам чакаючы Яго загадаў. Анёл зьявіўся першасьвятару Захарыі і Дзеве Марыі, пастухам на віфляемскіх палях, Хрысту ў Гефсіманскім садзе, Міраносіцам і Апосталам пасьля Ўзьнясеньня Хрыста. Два прадстаўнікі нябеснай Царквы: Майсей ды Ілья зьявіліся Хрысту на гары Фавор. Усё гэта гаворыць пра выкананьне волі Божай на зямлі. У Адкрыцьці Яана Багаслова бачым анёлаў і 24-х старцаў гатовых выконваць усю волю свайго Нябеснага Ўладара (Адкр. 5, 11-12).

Дасканальнае выкананьне волі Божай на небе анёламі і пераможнаю Царквою зьяўляецца інсьпірацыяй і прыкладам для зямной Царквы. Як выканаць волю Божую на ўласным прыкладзе паказаў Ісус Хрыстос: „Мая ежа — выконваць волю Таго, хто паслаў Мяне” (Яан. 4, 34), — кажа Хрыстос. „Не шукаю волі Сваёй, але волі Айца, Які паслаў Мяне” (Яан. 5, 30). „Я зышоў зь неба ня дзеля таго, каб выканаць волю Маю, але волю Айца, Які паслаў Мяне” (Яан. 6, 38). Найбольш характэрны прыклад падпарадкаваньня волі Айца Нябеснага Хрыстос паказаў у Гефсіманскім садзе. „Ойча Мой! Калі ня можа абмінуць Мяне келіх гэты, каб ня піць Мне яго, хай будзе воля Твая” (Мацьв. 26, 42). Такімі-ж словамі Хрыстос вучыць маліцца і нас. Мы зьяўляемся Хрыстовымі вучнямі і жаданьне выканаць волю Божую, якое напаўняла сэрца Настаўніка, павінна напаўняць і сэрца кожнага верніка.

Усе хваробы, усе духоўныя недамаганьні маюць сваю крыніцу ў парушэньні волі Божай. Аднак існуюць два віды Божай волі. Адзін зь іх выказаны ў загадах і запаветах, якія выконваць павінны ўсе людзі. Каб выканацыь Божую волю, трэба перш за ўсё адмовіцца ад сваёй волі. Драму, якая вынікае з канфлікту паміж воляй Бога і нашай, перажывае кожнае пакаленьне і кожны вернік. Можна сказаць, што сутнасьцяй хрысьціянскага жыцьця зьяўляюцца ўсё новыя спробы падпарадкаваньня сваёй волі Богу, што не бывае ні лёгкае, ні прыемнае. Аднак гэта наш вярхоўны закон і найвышэйшае дабро. Для хрысьціяніна — гэта паратунак і вызваленьне. „Або рабі тое, што хоча Бог, або атрымаеш тое, чаго ня хочаш”, — гаварыў авва Евагрый. Разьлічваючы толькі на ўласную волю можна страціць усё. Давяраючы Божай волі і спрабуючы прыняць яе як уласную можна выйграць усё: душу, жыцьцё і вечнасьць. Ёсьць таксама Божая воля выказаная ў Божых плянах, якія выконвае Сам Бог. Сьвятое Пісаньне гаворыць пра вялікія і малыя пляны ў дачыненьні да ўсяго чалавецтва і да кожнага, паасобнага чалавека.

Каб выканаць Божую волю, мы перш за ўсё павінны яе ведаць. Заклік да пазнаньня яе гучыць у Лістах Апостала Паўла: „Пераабражайцеся абнаўленьнем розуму вашага, каб пазнаваць вам, што ёсьць воля Божая, добрая, угодная і дасканалая” (Рым. 12, 2). „Не перастаем маліцца за вас і прасіць, каб вы напаўняліся пазнаньнем волі Яго” (Кал. 1, 9), — пісаў Апостал.

Сьвятое Пісаньне — гэта кніга, у якой Бог адкрывае чалавецтву Сваю волю і таму Хрыстос заклікаў: „Вывучайце Пісаньні” (Яан. 5, 39). Дзеля пазнаньня волі Божай неабходна пазнаць Слова Божае. Аднойчы Хрыстос заявіў юдэям: „Вы памыляецеся ня ведаючы Пісаньня” (Мацьв. 22, 29).

Калі мы хочам, каб словы Малітвы Гасподняй „хай будзе воля Твая” не былі пустым гукам, мы павінны пайсьці за прыкладам жыхароў невялічкага горада Верыі, пра якіх гаворыцца ў Дзеях Апостальскіх: „Гэтыя-ж былі больш дабрадушныя, чым у Фесалоніцы: яны прынялі слова з усёй ахвотай ды кожны дзень разьбіралі Пісаньне, ці гэтак яно ёсьць” (17, 11).

Тыя, што „ня ведаюць Пісаньня” і тыя, што „разьбіраюць” яго — вось дзьве катэгорыі вернікаў у дачыненьні да Слова Божага.